Graf graven in De Eusebius.

Het is november 2017 als ’s-morgens al druk, in de kou, de houten vloer van De Eusebius op twee plekken wordt verwijderd. Onder het orgel en bij de ramen worden twee grote vakken gemaakt om d.m.v. proefsleuven te onderzoeken.

Iedereen kent aan de buitenzijde wel het grijze gebouw waarin o.a. de toiletten zitten van De Eusebius. Eigenlijk geen gezicht om zoiets naast een heel oude kerk te hebben. Stichting Eusebius wilde graag weten of er een mogelijkheid was en is om deze onder de kerk te huisvesten, immers er zijn al twee kleine keldertjes aanwezig. Bij sommigen beter bekend als de kelder van Nol.

In de Eusebiuskerk hangt een plattegrond waar diverse graven op staan, maar liggen hier inderdaad ook nog skeletten onder? In de tweede wereldoorlog is door de bombardementen de kerktoren ingestort en in het schip terecht gekomen. Zijn de graven hierna intact gebleven of heeft men alles gewoon maar wat opgelapt en opgeruimd?

De kerk was vroeger een plek voor de rijken om hier begraven te worden. Schooiers en het gewone volk werden buiten de kerk begraven. Zoals ook wel is gebleken toen men met de Sint Jansbeek startte naast de kerk. Hier werden vele knekels gevonden en ruim 700 skeletten die later weer een plek in de omgeving krijgen. Voor Focus Filmtheater zijn al een hoop knekels herbegraven onder een boom.

Over de graven zijn verder geen documenten aanwezig behalve de aanwezige plattegrond. Maar als het stof en afval verwijderd is zien we gelijk al dat de aanwezige zerken niet overeenkomen met het plattegrond. Ook lijkt het net een legpuzzel met zerken, beton en tegels.

Een proefboring met een betonboor maakt al snel duidelijk dat de bovenlaag best dik is en behoorlijk massief. Voorzichtig en met respect haalt men met een machine wat platen en stenen weg om de onderzijde te bekijken en af te graven. Een eerdere seismografische onderzoek gaf al aan dat er zeker iets onder dit alles verborgen zou moeten zijn.

Er worden wat losse botten gevonden en gebroken schedels, dit geeft aan dat de graven wellicht opgeruimd zijn na de tweede wereldoorlog toen men de kerktoren weer aan het opbouwen was. Tenminste in deze twee proefgleuven. Men weet niet hoe het verder is onder de vloer als men door zou graven. Naast wat botten werden ook nog een aantal kistnagels gevonden en wat beslag dat omstreeks de jaren 1850 werd gebruikt.

De vondsten en stenen werden uitvoerig gedocumenteerd en met gps vastgelegd zodat men verder onderzoek kan doen. Er zijn zerken uit de 17e en 19e eeuw gevonden en met hele mooie grafteksten en versieringen.

Omdat er verder geen volledige skeletten werden gevonden heeft de stichting Eusebius dit jaar al een vergunning aangevraagd om ondergronds uit te breiden. Het liefst had zij dit ondergronds buiten de kerk gedaan maar dit was niet mogelijk vanwege kabels en leidingen. Maar wie weet wat men bij de uitbreiding onvoorzien nog tegenkomt. Wij houden je er natuurlijk van op de hoogte.

©ArnhemsHart.nl